Utrechtse gemeenteraad besluit: Géén windmolens op Lage Weide
Met een overweldigende meerderheid stemde de Utrechtse gemeenteraad donderdagavond 30 januari tégen het plan om zes 150 meter hoge windmolens te plaatsen op Lage Weide. Een gebrek aan draagvlak onder omwonenden, ondernemers, wijkraden en buurgemeente Stichtse Vecht is de belangrijkste reden dat dit plan niet doorgaat. Hiermee komt na ruim twee jaar duidelijkheid in dit politieke vraagstuk waarbij Buren van Lage Weide zich namens duizenden omwonenden constructief en daadkrachtig heeft geroerd.
De fracties van VVD, D66, PvdA, SP, Stadspartij Leefbaar Utrecht en CDA stemden tegen. Groen Links en ChristenUnie stemden voor. Opmerkelijk is dat de CDA-fractie vóór een plan met vier windmolens zou hebben gestemd, als de andere fracties bereid waren geweest te kijken op welke punten het voorstel van het college aangepast kon worden. Maar dat waren ze niet. Ze wilden de kiezers duidelijkheid geven.
De voorzitter van bewonersplatform Buren van Lage Weide, Jan Sakko, is tevreden. “We zijn allemaal opgelucht dat aan dit duurzaamheidsspel van Groen Links een einde is gekomen. Duurzaamheid en leefbaarheid zijn, zo blijkt weer, geen uitruilbare waarden. De meerderheid van de raadsleden heeft dit onderkend.” De fracties van D66, PvdA en VVD vonden het proces van onvoldoende kwaliteit. Als het aan de SP en D66 had gelegen, was dit voorstel niet eens in stemming gebracht. Sakko: “Het valt ook nauwelijks te begrijpen dat Utrechters rond het vraagstuk duurzaamheid tegenover elkaar komen te staan. Bij vrijwel elke burger kan de klimaatdoelstelling op sympathie rekenen. Als Groen Links stelt dat tegen sommige zorgen van omwonenden niet valt op te participeren, maskeert men het eigen falen om burgers op een andere manier te verenigen. Dat onder ogen zien is verstandiger dan te praten over ‘een gemiste kans op een prachtig plan.’ Enfin, van Elinkwijk tot Maarssenbroek en van Oud Zuilen tot Leidsche Rijn weten we na ruim twee jaar onzekerheid en stress waar we aan toe zijn.”
Buren van Lage Weide (BvLW) heeft vanaf het moment dat het windmolenplan bekend werd, nagedacht over de vraag hoe Utrecht zijn klimaatdoelstelling kan realiseren. Maar de onderzoeksvraag van de wethouder bleef eenzijdig: Hoeveel windmolens zijn er op Lage Weide mogelijk? Terwijl het bewonersplatform graag de voor- en nadelen van verschillende duurzaamheidvoorstellen nauwkeuriger had onderzocht en afgewogen. Zowel voorstellen voor energieopwekking als energiebesparing. Sommige politici menen dat dit ‘al is gebeurd.’ Ten onrechte, de techniek rond zonne-energie en warmte-koude opslag is zo in beweging dat oplettendheid blijft geboden. Tussen 2011 en 2013 zijn het rendement en de prijs van zonnepanelen drastisch verbeterd. Tegelijkertijd worden de beperkingen van sommige duurzame opties duidelijk. Toen technische en financiële experts het windmolenplan voor Lage Weide in een schaduw business case doorrekenden, bleek dat molens in windluwe gebieden nauwelijks een maatschappelijk rendabele investering zijn. Het Centraal Plan Bureau bevestigt dit in een studie uit juni 2013 en adviseert het kabinet alle plannen voor windmolens op land voorlopig uit te stellen. Daarbij leren de ervaringen van omwonenden in Houten en Heerhugowaard dat de huidige grote molens een serieuze bron van (extra) overlast vormen. Om van dreigende gezondheidsschade niet te spreken. Zo groeide de weerstand tegen het plan, bij omwonenden en ondernemers. Ontijdige informatie van de gemeente en te rooskleurig voorgestelde feiten waren daar mede debet aan.
Dus ging het slotdebat in de raad niet alleen over het proces. De VVD-fractie argumenteerde dat het windmolenplan onmogelijk een logische en overtuigende bijdrage aan de klimaatdoelstelling kon leveren. Omdat die nationaal, Europees en zelfs mondiaal wordt beïnvloed. Raadslid Van Schie rekende voor dat acht keer het stadsoppervlak nodig is als windturbines in de volledige elektriciteitsvraag van Utrecht zouden moeten voorzien. Raadslid De Vries van Groen Links probeerde nogmaals: “Maar vele druppels op een gloeiende plaat maken een zee.” Een ander punt was het dreigende waardeverlies aan woningen. PvdA-woordvoerder Haage vond de berekeningen verre van overtuigend. Daarbij keurde ze af dat het college nauwelijks inhoudelijk is ingegaan op de vragen en kritiek uit de inspraakreacties. Tegen het einde van het debat verweet CDA-fractieleider Van Waveren wethouder Mirjam De Rijk dat de gemeente op het gebeid van duurzaamheid, na alle onderzoek en papier, nog even ver is als vier jaar geleden.
Hoe nu verder?
De tijd lijkt rijp voor een prettiger sfeer en andere oplossingen. Hopelijk dringt die boodschap ook door bij de Provinciale Staten van Utrecht, die meebesluiten over locaties voor windenergie. Buren van Lage Weide gaat op korte termijn met betrokken omwonenden na op welke andere manieren kan worden gewerkt aan de klimaatdoelstelling. Sakko: “Zoals D66 en PvdA in hun motie stellen, delen wij het belang om met burgers en ondernemers na te gaan wat we in onze stad kunnen doen aan nieuwe manieren van energiebesparing en -opwekking. De VVD-fractie gaat daarbij terecht uit van de combinatie vrijheid en verantwoordelijkheid. Velen zetten zich al actief in, bijvoorbeeld voor zonne-energie en isolatie. Die kennis en business, dat initiatief mobiliseren helpt om een antwoord te vinden op de vraag hoe we de komende jaren in deze stad met energie zullen omgaan. De overheid kan daarbij helpen, maar moet oppassen voor betutteling en eenzijdig enthousiasme.”
Buren van Lage Weide bedankt alle vrijwilligers, meer dan mogelijk, voor hun steun en inzet. “Zonder de belangeloze inzet van enorm veel mensen hadden we dit niet voor elkaar gekregen. We feliciteren niet alleen Utrecht met dit verstandige besluit, maar ook uitdrukkelijk onze vrijwilligers. Tegelijkertijd hebben we er begrip voor dat de club initiatiefnemers voor windmolens op Lage Weide is teleurgesteld.”
Bestuur en kerngroep van Buren van Lage Weide