De NLVOW is niet tegen windenergie, maar wil wel weten hoe het zit met de kosten. Voor de samenleving en voor omwonenden. Om die vraag – “Wie betaalt de rekening? ” – ging het in de tweede NLVOW conferentie afgelopen vrijdag 20 juni. Ruim 80 deelnemers kwamen naar de Jaarbeurs, niet alleen voor de presentaties, maar ook voor soms felle vragen en discussie.
Na een gepassioneerde oproep van Adjiedj Bakas, trendwatcher, om voor de energietransitie toch vooral te vertrouwen op menselijke inventiviteit en om dus al die miljarden niet te investeren in technologisch verouderde windturbines maar in echte innovatie (zoals thorium centrales), namen Machiel Mulder, hoogleraar te Groningen, en Annemiek Verrips, medewerkster CPB, het stokje over. Enkele saillante punten uit hun presentaties:
• Door het ETS CO2handelssysteem van de EU levert windenergie geen CO2 besparing op. Het subsidiëren van windenergie heeft dus geen zin als het om CO2 reductie gaat.
• Windenergie leidt tot lagere stroomprijzen op de groothandelsmarkt, maar vanwege heffingen en hogere netwerk- en transportkosten stijgt de prijs voor eindgebruikers.
• In de KBA Windenergie op land gaat het CPB uit van optimistische aannames inzake de output van windturbines, de stijging van de stroomprijs en de effecten op woon- en leefomgeving.
• De kostenbesparingen die minister Kamp verwacht zijn onrealistisch en windenergie zal daarom alleen zonder subsidie kunnen als de prijs van fossiele brandstof (sterk) zou stijgen.
• Onoplosbaar: als het niet waait, is de productie laag en de prijs hoog, maar profiteert windenergie niet en als het wel waait, is de productie hoog en de prijs laag en profiteert windenergie evenmin.
Zowel Mulder als Verrips zien geen/weinig nut in het (blijven) subsidiëren van windenergie en menen dat de overheid beter kan afzien van het aangaan van lange termijn verplichtingen.
In de forumdiscussie liet Theo Wolters, blogger bij Climategate, zien wat er gebeurt als het aandeel windenergie stijgt: er komt een punt waarop opgewekte stroom niet meer bruikbaar is. Nu kan alle windstroom nog benut worden – straks moeten we het ergens zien te dumpen. Hij wees er ook op dat elk huishouden nu al per jaar € 500 kwijt is aan subsidies voor duurzame energie en dat dit wel eens kan oplopen tot € 1.000 per jaar. Mulder noch Verrips spraken dit tegen. Jaap Warnes, NWEA, benadrukte dat we nu eenmaal bepaalde doelstellingen hebben afgesproken.
Overall conclusie: windenergie zal nog vele jaren – zo niet altijd – afhankelijk blijven van subsidie; windenergie dreigt het productiesysteem te gaan verstoren; eindgebruikers betalen de rekening en die rekening wordt steeds hoger – en van minder CO2 uitstoot is geen sprake.
Na de pauze kantelde de focus: als dit dan de financieel-economische feiten zijn, hoe zit het dan met de besluitvorming door de overheid richting degenen die de rekening betalen: burgers en omwonenden in het bijzonder?
Goda Perlavici-ute, postdoc RUG, hield een boeiend betoog over onderzoek naar de aanvaardbaarheid van alternatieve vormen van energie zoals zonne-energie, windenergie en kernenergie.
Daarna ging Albert Koers, voorzitter NLVOW, in op de klacht die de NLVOW zal gaan indienen tegen de Staat wegens schending van het Verdrag van Aarhus. Kern van die klacht is dat de overheid burgers onvoldoende informeert, hen onvoldoende en vaak te laat betrekt in besluitvorming en dat de rechter vrijwel nooit soulaas biedt. De NLVOW wil professioneel te werk gaan bij het formuleren van de klacht, dat kost geld en dus werft de NLVOW fondsen via crowdfunding.
De conferentie werd afgesloten met een politiek forum met o.a. Albert de Vries, lid van de Tweede kamer voor de PvdA. Veel sprekers ageerden tegen het feit dat de bouw van windparken onder de Crisis- en Herstelwet is gebracht met negatieve gevolgen voor de rechten van burgers/omwonenden.
Op www.nlvow.nl vind je niet alleen een samenvatting van de dag, maar ook filmpjes en de presentaties.